Κύρια αιτία οι έντονες βροχές αλλά και οι αυθαίρετες ανθρώπινες παρεμβάσεις.
Κατολισθήσεις σε οικισμούς του δήμου Θέρμης προκάλεσαν οι έντονες βροχοπτώσεις του φετινού χειμώνα σε συνδυασμό με άλλες προϋπάρχουσες αιτίες, αλλά και εξ’ αιτίας παρεμβάσεων του ανθρώπινου παράγοντα. Άμεση η κινητοποίηση του Δήμου.
Την εντολή του κατ’ επείγοντος δίνει η διοίκηση του δήμου, με ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου για όλες τις απαραίτητες ενέργειες ώστε να ολοκληρωθούν οι αναγκαίες μελέτες – παρεμβάσεις μέσα στο καλοκαίρι και πριν την επόμενη υγρή περίοδο.
Πιο σοβαρές είναι οι κατολισθήσεις που σημειώθηκαν σε συγκεκριμένα σημεία στους οικισμούς Κάτω Σχολαρίου, Καρδίας και Τριλόφου, καθώς σε ορισμένες περιπτώσεις σημειώθηκαν εντός κατοικημένης περιοχής, ακόμη και μέσα σε αυλές σπιτιών. Το φαινόμενο έχει προκαλέσει την άμεση κινητοποίηση της διοίκησης του δήμου η οποία, σε συνεργασία με κατάλληλους επιστήμονες, σχεδιάζει τις αναγκαίες άμεσες παρεμβάσεις για την αναχαίτιση του φαινομένου και την αποκατάσταση των ζημιών.
Κάλεσα επιστήμονες οι οποίοι εξέτασαν τις κατολισθήσεις σε αυτές τις τρεις περιοχές και έχουν συντάξει τις εκθέσεις τους. Την Τετάρτη που μας πέρασε ενημέρωσαν όλα τα μέλη του δημοτικού συμβουλίου για τη σοβαρότητα της κατάστασης. Ζήτησα από το δημοτικό συμβούλιο να αποφασίσουμε την άμεση ανάθεση μελετών οι οποίες θα μας δείξουν ποιες είναι οι αναγκαίες παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της κατάστασης. Η ανάθεση και εκπόνηση μελετών είναι χρονοβόρος διαδικασία, όμως δεν μπορούμε να παρέμβουμε αυθαίρετα, πρέπει να ακολουθήσουμε τις οδηγίες και τις υποδείξεις των αρμόδιων επιστημόνων. Ο παρεμβάσεις είναι αναγκαίο να γίνουν άμεσα πριν την έναρξη της επόμενης υγρής περιόδου δηλώνει ο Δήμαρχος Θέρμης Θεόδωρος Παπαδόπουλος.
Επιπλέον, το Δημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε να υποβληθεί αίτημα στο Εθνικό Κέντρο Βιώσιμης και Αειφόρου Ανάπτυξης (ΕΚΒΑΑ) προκειμένου να συντάξει έκθεση για το φαινόμενο που παρατηρήθηκε στις περιοχές των Κοινοτήτων Τριλόφου, Καρδίας και Κάτω Σχολαρίου και να αιτηθεί στο Υπουργείο Εσωτερικών για τη χρηματοδότηση των αναγκαίων μελετών και έργων.
Ειδικά για το Κ.Σχολάρι, το δημοτικό συμβούλιο αποφάσισε, με ίδια μέσα, η Δ/νση Τεχνικών Υπηρεσιών σε συνεργασία με τη Δ.Ε.Υ.Α. Θέρμης να ελέγξουν τις διαρροές του παλαιού αγωγού ύδρευσης στο Κάτω Σχολάρι και να κάνουν συστάσεις στους κατοίκους σχετικά με την αυθαίρετη απαγωγή των αντλούμενων νερών από τα υπόγεια των οικοδομών τους
Στο Κάτω Σχολάρι
Σοβαρότερη απ’ όλες είναι η περίπτωση στο Κάτω Σχολάρι καθώς οι κατολισθήσεις σημειώθηκαν μέσα στον οικισμό. Χαρακτηριστικότερη είναι η περίπτωση ενός συγκεκριμένου οικοπέδου όπου το έδαφος υποχώρησε κατά περίπου τρεισήμισι μέτρα αποκόπτοντας στα δύο την αυλή μιας κατοικίας. Σύμφωνα με την έκθεση την οποία συνέταξε ο μελετητής Νίκος Καζίλης κυριότερες αιτίες για τη συγκεκριμένη κατολίσθηση ήταν:
– Ο έντονα βροχερός χειμώνας που τροφοδότησε με μεγάλες ποσότητες νερού τον πολύ υψηλό έως περιστασιακά αρτεσιανό υδροφόρο ορίζοντα ο οποίος φάνηκε και στο οικόπεδο του νεόδμητου νηπιαγωγείου.
– Διαρροές νερού από το παλαιό, σήμερα μη χρησιμοποιούμενο, δίκτυο ύδρευσης που φαίνεται να τροφοδοτούν συνεχώς τον υδροφόρο ορίζοντα στη συγκεκριμένη πλαγιά, επιδεινώνοντας την ήδη βεβαρημένη και δυσμενή κατάσταση αστάθειας.
– Η απαγωγή αντλούμενων νερών από τα υπόγεια οικοδομών και η ανεξέλεγκτη διοχέτευσή τους προς τη συγκεκριμένη πλαγιά.
Σύμφωνα με τον κ. Καζίλη, ήδη, τοπικά στο κάτω τμήμα της πλαγιάς έχουν σημειωθεί ενεργές εδαφικές κατολισθήσεις που έχουν επηρεάσει τις αυλές σπιτιών και απειλούν να συμπαρασύρουν σε μετακινήσεις οικοδομές και άλλα βιοτεχνικά κτήρια.
Στην έκθεσή του ο κ. Καζίλης σημειώνει ότι απαιτείται να γίνει ουσιαστικός έλεγχος των διαρροών νερού του παλαιού δικτύου ύδρευσης καθώς και έλεγχος της αυθαίρετης απαγωγής των αντλούμενων νερών από τα υπόγεια οικοδομών. Ειδικότερα, για το οικόπεδο στο εσωτερικό του οποίου σημειώθηκε κατολίσθηση τονίζει ότι απαιτείται σημαντικού εύρους ενεργή αντιστήριξη με τη μορφή τοίχου επένδυσης και εγκατάσταση προεντεταμένων αγκυρίων μεγάλου φορτίου και μόνιμης λειτουργίας.
Στην Καρδία
Στην Καρδία οι κατολισθήσεις δεν απειλούν, άμεσα τουλάχιστον, κατοικίες. Έχουν αποκόψει τη λειτουργία ενός δρόμου της περιοχής, όμως το φαινόμενο έχει τάση πλευρικής επέκτασης προς τα βόρεια, προς την πλευρά ευρισκόμενων οικοδομών. Ως κύριο αίτιο του φαινομένου, σύμφωνα με την έκθεση του κ. Καζίλη είναι η ανάπτυξη, από τις πολλές βροχοπτώσεις αλλά και από ανθρωπογενή αίτια, πολύ υψηλού υδροφόρου ορίζοντα καθώς δεν παρατηρήθηκε στην περιοχή κάποια ενεργός πηγή διάβρωσης (από χείμαρρο η ποταμό με συνεχή ή περιστασιακή ροή).
Στην έκθεσή του ο κ. Καζίλης τονίζει ότι απαιτείται η εκτέλεση ενεργειών άμεσης αποτελεσματικότητας, όπως είναι ο ουσιαστικός έλεγχος και η αποτελεσματική απαγωγή μακριά από την περιοχή της κατολίσθησης των ομβρίων και πηγαίων νερών προς γειτονικά ρέματα.
Στον Τρίλοφο
Η κατολίσθηση στον Τρίλοφο σημειώθηκε σε πλαγιά του ανατολικού τμήματος του οικισμού, δημιουργώντας πρόβλημα στην λειτουργία του αστικού δρόμου της περιοχής. Σύμφωνα με τον κ. Καζίλη δεν υφίσταται ενεργός πηγή διάβρωσης (από χείμαρρο με συνεχή ή περιστασιακή ροή) που να επιδεινώνει περαιτέρω την κατάσταση. Ως κύρια αιτία είναι ο έντονα βροχερός χειμώνας ο οποίος επιδείνωσε μια ήδη βεβαρημένη κατάσταση. Γι’ αυτό και, σύμφωνα με τον μελετητή, απαιτείται η εκτέλεση άμεσων παρεμβάσεων για την αποτελεσματική διοχέτευση των ομβρίων και πηγαίων νερών προς τα γειτονικά ρέματα.
Πάντως, και για τις τρεις περιπτώσεις ο κ. Καζίλης ο οποίος σε συνεννόηση με τον δήμο έκανε τις απαραίτητες προκαταρκτικές μελέτες τεχνικογεωλογικής-γεωτεχνικής αναγνώρισης τονίζει ότι πριν από οποιαδήποτε παρέμβαση θα πρέπει να προηγηθεί ´γεωλογική, υδρογεωλογική και γεωτεχνική μελέτη. Από αυτήν θα προκύψει ποιες είναι οι ενδεδειγμένες ανά περίπτωση ενέργειες για την αναχαίτιση του φαινομένου και την πλήρη αποκατάσταση των περιοχών. Σημειώνει, δε, ότι η εκπόνηση των μελετών σταθεροποίησης θεωρείται άμεσου και επείγοντος χαρακτήρα.